Sốc điện hay cháy nguồn khi lắp đặt máy tính là sự cố không hiếm gặp, đặc biệt đối với người dùng chưa có kinh nghiệm hoặc lắp ráp tại nhà. Một chút bất cẩn trong thao tác, sử dụng ổ cắm sai cách hay môi trường không đảm bảo an toàn điện đều có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như chập cháy linh kiện, hỏng toàn bộ hệ thống, thậm chí nguy hiểm đến người dùng. Vì vậy, bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách lắp đặt máy tính đúng chuẩn, đảm bảo an toàn điện, đồng thời giúp kéo dài tuổi thọ của nguồn máy tính và các linh kiện liên quan.
Vì sao cần lắp đặt máy tính đúng cách để tránh sự cố?
Nguồn máy tính (PSU) là bộ phận cấp điện cho toàn bộ hệ thống, nhưng cũng là linh kiện dễ bị hư hỏng nếu điện áp không ổn định hoặc thao tác sai kỹ thuật.
Một số rủi ro có thể xảy ra nếu lắp đặt không đúng cách:
-
Sốc điện tĩnh, gây hỏng bo mạch chủ hoặc RAM
-
Chập nguồn, phát ra mùi khét, thậm chí cháy nổ
-
Làm sập cầu dao điện trong nhà do ngắn mạch
-
Tổn hại thiết bị ngoại vi như màn hình, ổ cứng, USB
Chính vì vậy, lắp đặt máy tính đúng kỹ thuật, đúng quy trình là bước bắt buộc nếu bạn muốn sử dụng máy ổn định lâu dài.
Chuẩn bị trước khi lắp đặt: những điều không nên bỏ qua
Đảm bảo môi trường làm việc khô ráo, thoáng mát
Máy tính cần được lắp đặt ở nơi khô ráo, không có độ ẩm cao hoặc dễ bị dính nước. Một môi trường ẩm thấp có thể gây nhiễu điện, rò rỉ điện áp và tăng nguy cơ sốc điện.
-
Tránh lắp máy dưới đất hoặc gần cửa sổ không có che chắn
-
Nếu có thể, sử dụng miếng lót chống tĩnh điện đặt dưới thùng máy khi thao tác
Cắt hoàn toàn nguồn điện trước khi lắp
Một lỗi thường gặp là người dùng không rút dây nguồn khi thao tác lắp đặt linh kiện. Điều này cực kỳ nguy hiểm vì dù công tắc trên nguồn đã tắt, điện áp vẫn có thể tồn tại trong bo mạch, đặc biệt là ở tụ điện.
-
Rút dây nguồn ra khỏi ổ cắm trước khi tháo/lắp bất kỳ linh kiện nào
-
Đợi vài phút để tụ xả hết điện mới bắt đầu thao tác
Đeo vòng chống tĩnh điện hoặc chạm vào vật kim loại
Tĩnh điện từ cơ thể người có thể làm hỏng các linh kiện nhạy cảm như RAM, CPU hoặc bo mạch chủ. Nếu không có vòng đeo chống tĩnh điện, bạn có thể:
-
Chạm tay vào vỏ kim loại case máy trước khi cầm linh kiện
-
Tuyệt đối không cầm vào chân chip hoặc các mạch đồng
Quy trình lắp đặt máy tính an toàn, chống sốc điện
Bước 1: Gắn nguồn vào thùng máy trước
Lắp nguồn (PSU) vào đúng vị trí trong case, siết chặt ốc cố định để đảm bảo không rung lắc khi máy hoạt động.
-
Kiểm tra quạt nguồn có quay tự do và không bị vướng vật lạ
-
Đặt sao cho quạt nguồn hướng ra ngoài hoặc hướng xuống (nếu có khe thông gió dưới đáy)
Bước 2: Lắp bo mạch chủ vào case đúng cách
Dùng chân đế (standoff) để cách ly bo mạch chủ khỏi vỏ case. Nếu đặt trực tiếp lên vỏ, sẽ gây chập mạch ngay khi cấp điện.
-
Siết ốc vừa đủ, không quá chặt gây cong board
-
Đảm bảo không thiếu chân đế để bo không bị lệch
Bước 3: Lắp RAM, CPU và các linh kiện khác
Thao tác nhẹ nhàng, kiểm tra khớp đúng chiều, không ấn mạnh. Tránh va đập hoặc làm trầy chân tiếp xúc.
-
CPU cần gắn đúng chiều theo dấu hiệu trên socket
-
RAM cần cắm đủ lực để chốt gài hai đầu tự bật lên
Bước 4: Cắm dây nguồn đúng chuẩn
Dây nguồn ATX 24-pin, 8-pin CPU và dây nguồn VGA cần được cắm đúng chỗ. Nếu nguồn yếu hoặc không đủ đầu cấp điện, không nên cố gắng nối tạm bằng phụ kiện kém chất lượng.
-
Dây SATA cấp điện cho SSD/HDD cần chắc chắn, không lỏng lẻo
-
Không để dây vướng vào quạt tản nhiệt hoặc luồng gió
Sau khi lắp xong: kiểm tra lại an toàn điện
Trước khi cấp điện lần đầu, hãy kiểm tra kỹ:
-
Tất cả dây đã cắm đúng chưa, có bị lỏng không
-
Không còn ốc vít rơi trong case
-
Quạt nguồn và các quạt khác quay tự do
Sau đó, hãy cấp điện và thử bật máy. Quan sát quạt có quay đều không, màn hình có lên hình không. Nếu có hiện tượng tắt đột ngột, mùi khét, tiếng kêu lạ… cần ngắt điện ngay.
Lưu ý khi cắm điện để tránh sốc điện và cháy nguồn
Sử dụng ổ điện riêng cho máy tính
Không nên cắm chung ổ điện với các thiết bị công suất lớn như nồi cơm, lò vi sóng, tủ lạnh… vì dễ gây sụt áp hoặc quá tải.
-
Dùng ổ điện có công tắc và chống giật nếu có thể
-
Ổ cắm phải chắc chắn, tiếp xúc tốt, không lỏng lẻo
Cắm dây tiếp đất (ground) nếu hệ thống có hỗ trợ
Nhiều nguồn cao cấp có chân tiếp địa giúp xả điện tĩnh và tăng an toàn. Nếu hệ thống điện nhà bạn có đường dây tiếp đất, hãy tận dụng.
Không bật/tắt máy nhiều lần liên tục
Việc khởi động máy nhiều lần trong thời gian ngắn có thể làm tụ nguồn quá tải, dẫn đến cháy hoặc rò rỉ điện. Khi gặp lỗi khởi động, nên xác định rõ nguyên nhân trước khi thử lại.
Những lỗi phổ biến dẫn đến sốc điện hoặc cháy nguồn
-
Cắm dây nguồn sai chuẩn (cắm ngược cực)
-
Gắn linh kiện khi máy đang cấp điện
-
Nối thêm dây nguồn bằng đầu chia kém chất lượng
-
Để case chạm đất hoặc tiếp xúc với nước
-
Không vệ sinh bụi, khiến nguồn quá nóng khi vận hành
Nếu bạn cảm thấy không tự tin khi lắp máy, tốt nhất nên nhờ kỹ thuật viên chuyên nghiệp để hạn chế rủi ro không đáng có.
Việc lắp đặt máy tính đúng kỹ thuật không chỉ giúp máy hoạt động ổn định mà còn phòng tránh các rủi ro nghiêm trọng như sốc điện, cháy nguồn hoặc hư hỏng linh kiện. Chỉ cần bạn dành chút thời gian tìm hiểu và làm đúng quy trình, việc này hoàn toàn có thể tự thực hiện tại nhà một cách an toàn.
Tuy nhiên, nếu bạn chưa chắc chắn về kỹ năng hoặc muốn được hỗ trợ chuyên sâu, có thể tìm đến một cửa hàng sửa máy tính Đà Nẵng đáng tin cậy như Sky Computer. Đội ngũ kỹ thuật viên tại đây luôn sẵn sàng hỗ trợ lắp đặt, kiểm tra nguồn điện, vệ sinh linh kiện và tư vấn sử dụng máy đúng cách để bảo vệ toàn bộ hệ thống của bạn một cách tối ưu nhất.
Xem thêm:
