Mainboard (bo mạch chủ) là trung tâm điều phối hoạt động của toàn bộ máy tính, kết nối và điều khiển CPU, RAM, ổ cứng, card đồ họa, các cổng kết nối và nhiều thành phần khác. Một khi mainboard gặp trục trặc, toàn bộ hệ thống sẽ rơi vào tình trạng không ổn định, hoạt động chập chờn hoặc tê liệt hoàn toàn. Nhiều người dùng chỉ phát hiện sự cố khi máy tính không khởi động được hoặc hay treo, nhưng thực tế, mainboard thường phát ra những dấu hiệu cảnh báo sớm. Nhận diện được các dấu hiệu này sẽ giúp bạn chủ động sửa chữa và tiết kiệm chi phí hơn.
Các biểu hiện cho thấy mainboard đang gặp vấn đề
Máy tính khởi động không ổn định
Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất là máy tính khởi động lúc được lúc không, có khi phải nhấn nút nguồn nhiều lần mới lên. Đây có thể là biểu hiện của mạch nguồn trên mainboard bị yếu, phù tụ hoặc chập chờn do hư linh kiện.
Lỗi “blue screen” hoặc máy tự reset
Nếu máy thường xuyên gặp lỗi màn hình xanh (BSOD) hoặc đang dùng thì tự động khởi động lại, nguyên nhân có thể nằm ở RAM, ổ cứng, nhưng cũng không thể loại trừ mainboard. Nhiều trường hợp do khe RAM trên main lỏng, chip cầu nam bị lỗi hoặc mạch giao tiếp không ổn định.
Không nhận thiết bị ngoại vi
Mainboard hỏng sẽ ảnh hưởng đến khả năng kết nối các cổng như USB, HDMI, LAN… Nếu bạn cắm chuột, bàn phím, USB vào máy nhưng thiết bị không nhận dù đã thử ở nhiều cổng khác nhau thì cần kiểm tra lại bo mạch chủ.
Không lên hình, không có tiếng “beep”
Một hệ thống khỏe mạnh khi bật sẽ có tiếng “beep” báo hiệu POST (Power On Self Test) hoạt động. Nếu không có tiếng “beep”, quạt quay nhưng màn hình không hiển thị thì khả năng mainboard đã bị chập hoặc lỗi ở chip điều khiển.
Tụ trên mainboard bị phù, rỉ dịch
Bạn có thể mở máy kiểm tra bằng mắt thường. Nếu thấy các tụ điện trên bo mạch bị phồng lên hoặc rỉ chất lỏng thì đó là dấu hiệu rất rõ ràng cho thấy mainboard đang trong tình trạng xuống cấp. Khi tụ bị phù, dòng điện qua không ổn định, có thể gây ra hiện tượng máy treo hoặc sập nguồn đột ngột.
Mùi khét hoặc dấu vết cháy xém
Khi bo mạch bị chạm điện, sẽ phát sinh mùi khét và có thể quan sát thấy vết cháy xém nhỏ trên bề mặt PCB hoặc gần các chân tụ, chip IC. Trường hợp này máy tính thường sẽ không thể khởi động được nữa và cần kiểm tra, sửa chữa ngay.
Nguyên nhân khiến mainboard dễ hỏng
-
Nguồn điện không ổn định: Khi điện áp dao động mạnh hoặc sụt áp đột ngột, mainboard sẽ chịu ảnh hưởng nhiều nhất.
-
Linh kiện lão hóa: Sau nhiều năm sử dụng, các tụ điện, chip, mạch điện trên mainboard sẽ bị xuống cấp.
-
Nhiệt độ cao: Nếu quạt tản nhiệt không hoạt động hiệu quả, nhiệt độ tăng cao có thể làm giảm tuổi thọ bo mạch.
-
Dính nước hoặc bụi bẩn: Môi trường ẩm thấp, bụi bám nhiều trên linh kiện dễ dẫn đến chạm mạch, oxy hóa.
-
Cắm sai linh kiện: Việc lắp đặt sai card mở rộng, RAM, CPU… có thể làm hỏng các chân socket hoặc làm chập main.
Có nên tiếp tục sử dụng khi mainboard có dấu hiệu lỗi?
Trong nhiều trường hợp, mainboard vẫn có thể hoạt động chập chờn nhưng nếu bạn tiếp tục sử dụng sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ví dụ: khi chip cầu nam bị lỗi, các thiết bị ngoại vi có thể mất kết nối giữa chừng; tụ điện phù có thể làm tăng nguy cơ cháy nổ.
Đặc biệt, nếu bạn dùng máy tính cho công việc quan trọng như thiết kế, lập trình hay lưu trữ dữ liệu, việc mainboard “chết” đột ngột có thể khiến mất toàn bộ dữ liệu hoặc làm hỏng các linh kiện đi kèm (như RAM, CPU).
Vì vậy, nếu thấy máy có dấu hiệu bất thường liên quan đến bo mạch chủ, hãy kiểm tra và xử lý ngay.
Sửa mainboard có đắt không?
Chi phí sửa mainboard tùy thuộc vào loại lỗi. Nếu chỉ cần thay tụ hoặc khò lại chip, chi phí có thể dao động từ vài trăm ngàn đồng. Tuy nhiên, nếu phải thay chip cầu nam hoặc các linh kiện hiếm, chi phí có thể bằng hoặc gần bằng mua mainboard mới.
Việc sửa chữa sẽ tiết kiệm hơn nếu bo mạch vẫn còn tốt và linh kiện thay thế phổ biến. Ngược lại, với những dòng main cũ, khó tìm linh kiện thì đôi khi việc thay mới lại kinh tế hơn.
Lưu ý khi lựa chọn nơi sửa chữa mainboard
Khi chọn nơi sửa chữa, bạn nên:
-
Chọn nơi có kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, có thể hàn lại chip BGA, thay IC.
-
Được báo lỗi cụ thể trước khi sửa.
-
Cam kết bảo hành sau sửa chữa.
-
Không ép thay linh kiện khi chưa thực sự cần thiết.
Mainboard là bộ phận dễ bị tổn thương bởi dòng điện, nhiệt độ và độ ẩm. Nếu bạn thấy xuất hiện các dấu hiệu như khởi động không ổn định, không nhận thiết bị, hoặc có tụ phù thì nên mang máy đến kiểm tra ngay. Việc xử lý sớm không chỉ giúp bảo vệ máy mà còn tiết kiệm chi phí về sau.
Để an tâm hơn, bạn có thể mang máy đến nơi cung cấp sua may tinh gia re Da Nang uy tín. Sky Computer hiện là địa chỉ đáng tin cậy, chuyên kiểm tra và sửa mainboard chuyên sâu, đảm bảo kỹ thuật và chi phí hợp lý.
Xem thêm:
