Mainboard là trái tim của máy tính, nơi tập trung và kết nối tất cả linh kiện quan trọng như CPU, RAM, ổ cứng, card đồ họa… Sau thời gian dài sử dụng, bụi bẩn bám lên bề mặt mainboard không chỉ gây giảm hiệu suất hoạt động mà còn có thể dẫn đến hư hỏng nghiêm trọng nếu không được vệ sinh đúng cách. Việc tự vệ sinh mainboard tại nhà là điều hoàn toàn khả thi, nếu bạn biết cách thực hiện an toàn và khoa học.
Lý do nên vệ sinh mainboard định kỳ
Giúp hệ thống hoạt động mượt mà hơn
Bụi bẩn làm cản trở sự tản nhiệt của các linh kiện trên mainboard, khiến nhiệt độ tăng cao, dẫn đến giảm tuổi thọ hoặc thậm chí gây chập cháy. Việc vệ sinh định kỳ sẽ giúp hệ thống vận hành ổn định, mát mẻ và ít lỗi vặt hơn.
Phòng ngừa chập mạch, cháy nổ
Các lớp bụi dày hoặc mạng nhện có thể giữ ẩm và dẫn điện, gây chập mạch. Nhiều người nghĩ bụi chỉ ảnh hưởng đến quạt gió nhưng thực tế, nếu bụi bám vào các khe cắm RAM, socket CPU hoặc chân tụ, tình trạng máy treo, khởi động chập chờn, hoặc sập nguồn giữa chừng sẽ dễ xảy ra.
Tiết kiệm chi phí sửa chữa
Thay vì để mainboard hư mới mang đi sửa hoặc thay thế, thì việc chăm sóc và làm sạch định kỳ là giải pháp đơn giản giúp bạn kéo dài tuổi thọ máy tính mà không tốn kém.
Những sai lầm thường gặp khi vệ sinh mainboard
Không phải ai cũng biết cách làm sạch mainboard đúng kỹ thuật. Nhiều người lạm dụng nước lau chùi, dùng khăn ướt hoặc chổi sắt để cạo bụi dẫn đến làm bong linh kiện hoặc gây oxi hóa trên bo mạch. Dưới đây là những sai lầm bạn cần tránh:
-
Dùng chất tẩy rửa gia dụng như cồn nồng độ thấp, nước rửa kính hoặc xà phòng
-
Dùng khăn ướt, giấy ăn gây để lại xơ vải hoặc ẩm mạch điện
-
Vệ sinh khi chưa tháo điện, dễ gây điện giật hoặc chập linh kiện
-
Dùng máy hút bụi mạnh, có thể hút bung tụ hoặc cuộn cảm nhỏ
-
Thổi bụi bằng miệng, vô tình làm ẩm bề mặt do hơi nước trong miệng
Để vệ sinh mainboard hiệu quả, bạn cần một quy trình bài bản và những dụng cụ phù hợp.
Dụng cụ cần chuẩn bị trước khi vệ sinh
Trước khi bắt đầu, hãy chuẩn bị đầy đủ các công cụ cần thiết để đảm bảo quá trình vệ sinh diễn ra thuận lợi và an toàn:
-
Tua vít các loại: để tháo case, quạt, mainboard khỏi thùng máy
-
Cọ mềm: loại nhỏ, đầu mềm để quét bụi bám trên các khe, tụ
-
Chai xịt khí nén (air duster): dùng để thổi sạch bụi tại những vị trí khó tiếp cận
-
Cồn isopropyl 90% trở lên: bay hơi nhanh, không để lại ẩm, dùng để lau sạch bề mặt mạch điện
-
Khăn vi sợi (microfiber): lau sạch cặn bẩn mà không để lại xơ
-
Dây đeo chống tĩnh điện (nếu có): tránh gây sốc điện linh kiện trong quá trình vệ sinh
Hãy nhớ tắt nguồn, rút hết dây kết nối và tháo pin CMOS (nếu cần) trước khi bắt đầu thao tác trên mainboard.
Các bước vệ sinh mainboard đúng cách
Tháo rời các linh kiện và vệ sinh sơ bộ
Sau khi tháo vỏ máy tính, bạn hãy lần lượt tháo RAM, card đồ họa, quạt tản nhiệt và bộ nguồn ra khỏi mainboard. Dùng cọ mềm phủi nhẹ bụi trên các khe cắm và tụ điện. Tránh cào mạnh tay hoặc dùng chổi thô khiến bong lớp hàn.
Thổi sạch bụi bằng khí nén
Dùng bình xịt khí nén để thổi vào các khe giữa tụ điện, quanh socket CPU, khu vực chân RAM và các khe PCIe. Lưu ý giữ bình xịt thẳng đứng, không lắc và không để quá gần bề mặt mạch để tránh tạo ẩm hoặc gây sốc lạnh.
Vệ sinh chi tiết bằng cồn isopropyl
Nhỏ một ít cồn vào khăn microfiber hoặc đầu tăm bông, sau đó lau nhẹ trên các bề mặt có bụi bẩn cứng đầu, đặc biệt là quanh chân socket, các góc bo mạch hoặc chân chip bị ố. Cồn sẽ nhanh chóng bay hơi mà không để lại dấu vết.
Kiểm tra lại khe cắm, tụ điện và socket
Sau khi vệ sinh xong, hãy kiểm tra các tụ xem có bị phồng, rò điện hay không. Dùng kính lúp nếu cần để kiểm tra chân socket CPU và chân khe RAM xem có bụi mịn hay dị vật bám không. Đây là nguyên nhân phổ biến gây lỗi khởi động.
Lắp lại các linh kiện
Khi mọi thứ đã sạch sẽ và khô hoàn toàn, tiến hành lắp lại các linh kiện theo thứ tự: mainboard, CPU, RAM, card đồ họa, bộ nguồn, sau đó kết nối cáp và thử khởi động máy. Nếu máy chạy mượt, không có lỗi là bạn đã vệ sinh thành công.
Bao lâu thì nên vệ sinh mainboard một lần?
Tần suất vệ sinh mainboard phụ thuộc vào môi trường sử dụng:
-
Nếu máy đặt nơi nhiều bụi, gần đường hoặc nuôi thú cưng: nên vệ sinh 3–4 tháng/lần
-
Nếu dùng trong văn phòng, phòng lạnh ít bụi: 6–9 tháng/lần là phù hợp
-
Với máy dùng để render, gaming, chạy liên tục: cần kiểm tra và vệ sinh thường xuyên hơn để đảm bảo tản nhiệt tốt
Bên cạnh vệ sinh mainboard, bạn cũng nên chú ý đến quạt tản nhiệt, bộ nguồn, ổ cứng để đảm bảo toàn bộ hệ thống hoạt động hiệu quả.
Lưu ý để giữ mainboard luôn sạch sẽ và bền lâu
-
Sử dụng máy tính trong môi trường sạch sẽ, ít bụi
-
Đặt case máy trên bàn hoặc kệ cao, tránh đặt trực tiếp dưới sàn
-
Đóng kín các khe hở trên vỏ case nếu không dùng đến, ngăn bụi lọt vào
-
Định kỳ kiểm tra các tụ điện, chân socket để phát hiện lỗi sớm
-
Tránh sử dụng máy tính ở nơi ẩm thấp hoặc quá nóng
Vệ sinh mainboard đúng cách tại nhà là kỹ năng cần thiết giúp bạn duy trì hiệu suất máy tính ổn định và kéo dài tuổi thọ linh kiện. Chỉ với vài công cụ đơn giản và một chút tỉ mỉ, bạn đã có thể chủ động chăm sóc “trái tim” của chiếc máy tính mà không cần đến tiệm sửa ngay lập tức. Tuy nhiên, nếu trong quá trình vệ sinh bạn phát hiện tụ bị phồng, main có dấu hiệu chập cháy hay chân socket hư hỏng, đừng cố sửa tại nhà. Hãy liên hệ với tiem sua may tinh o Da Nang uy tín như Sky Computer để được kiểm tra và xử lý một cách chuyên nghiệp và an toàn nhất.
Xem thêm:
