Khi máy tính bất ngờ tắt nguồn, không khởi động được hoặc xuất hiện các âm thanh lạ từ phía sau thùng máy, người dùng thường cho rằng chỉ có bộ nguồn (PSU) gặp sự cố. Tuy nhiên, thực tế lại nghiêm trọng hơn rất nhiều: một bộ nguồn bị hỏng không chỉ ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của máy mà còn có thể kéo theo nhiều linh kiện khác hư hỏng theo. Vậy bộ nguồn máy tính bị hư có thể gây ảnh hưởng đến những phần nào? Có nên thay ngay khi thấy nguồn có dấu hiệu bất thường? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Nguồn máy tính đóng vai trò gì trong hệ thống?
Cung cấp điện năng ổn định
Bộ nguồn máy tính (PSU – Power Supply Unit) có nhiệm vụ chuyển đổi dòng điện từ ổ cắm dân dụng (AC) thành dòng điện một chiều (DC) phù hợp để cấp cho các linh kiện như bo mạch chủ, CPU, RAM, ổ cứng, card đồ họa,…
Bảo vệ hệ thống trước sự cố điện
Một PSU chất lượng tốt sẽ có các mạch bảo vệ chống quá áp, quá dòng hoặc đoản mạch. Những tính năng này giúp ngăn chặn sự cố lan rộng ra toàn bộ hệ thống, đặc biệt trong các trường hợp chập điện hoặc điện áp bất ổn.
Hư bộ nguồn có thể gây ra những ảnh hưởng gì?
Hỏng mainboard (bo mạch chủ)
Mainboard là linh kiện nhận điện trực tiếp từ bộ nguồn. Nếu điện áp cấp vào không ổn định hoặc đột ngột tăng cao, các tụ điện hoặc vi mạch trên bo mạch chủ có thể bị cháy. Khi nguồn chập chờn kéo dài, bo mạch chủ dễ bị lỗi vặt, chập mạch hoặc chết hoàn toàn.
Gây hư CPU và RAM
Dòng điện không ổn định từ bộ nguồn có thể làm CPU quá nhiệt hoặc hoạt động bất thường. Tình trạng này kéo dài không chỉ khiến máy chậm mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây chết CPU. Với RAM, điện áp dao động liên tục cũng dễ khiến máy treo, lỗi bộ nhớ hoặc không nhận RAM.
Hỏng ổ cứng hoặc SSD
Ổ lưu trữ là một trong những linh kiện dễ bị ảnh hưởng bởi nguồn không ổn định. Khi đang ghi dữ liệu mà điện bị cắt đột ngột, nguy cơ mất dữ liệu là rất cao. Trong một số trường hợp, SSD có thể bị hỏng chip điều khiển hoặc mất toàn bộ dữ liệu đang lưu trữ.
Làm cháy card đồ họa (GPU)
Card đồ họa, đặc biệt là các dòng cao cấp cần nhiều điện năng, rất dễ bị ảnh hưởng khi PSU không đủ công suất hoặc hoạt động không ổn định. Một cú sụt áp đột ngột có thể khiến card cháy tụ, lỗi hiển thị hoặc mất tín hiệu hình ảnh.
Làm giảm tuổi thọ toàn bộ hệ thống
Ngay cả khi chưa có dấu hiệu hỏng rõ rệt, một bộ nguồn không ổn định cũng âm thầm rút ngắn tuổi thọ của toàn bộ linh kiện. Việc cấp điện không đều khiến linh kiện hoạt động trong điều kiện không lý tưởng, lâu dài dẫn đến hiệu suất giảm và hư hỏng sớm.
Những dấu hiệu cho thấy nguồn máy tính đang gặp vấn đề
-
Máy tính không khởi động hoặc bật không lên.
-
Tự động tắt máy khi đang sử dụng.
-
Quạt nguồn không quay hoặc phát ra tiếng ồn lạ.
-
Có mùi khét hoặc cảm thấy vỏ máy nóng bất thường.
-
Máy chạy chập chờn, thường xuyên treo, lag hoặc mất kết nối thiết bị.
Cách kiểm tra nguồn máy tính tại nhà
Kiểm tra bằng mắt thường
Quan sát các dấu hiệu bất thường như tụ phồng, dây cháy sém, lưới tản nhiệt bị bụi bẩn nhiều hoặc cánh quạt không hoạt động. Nếu có mùi khét hoặc vết cháy, nên ngắt điện ngay.
Test bằng thiết bị đo chuyên dụng
Nếu có sẵn đồng hồ đo điện hoặc thiết bị test PSU, bạn có thể đo các mức điện áp đầu ra để xem có nằm trong ngưỡng cho phép (3.3V, 5V, 12V). Nếu mức điện áp dao động mạnh, khả năng cao nguồn đã hư.
Thay thử nguồn khác
Một cách đơn giản nhưng hiệu quả là mượn một bộ nguồn đang hoạt động tốt để lắp vào máy. Nếu máy hoạt động bình thường, chứng tỏ vấn đề nằm ở PSU cũ.
Có nên sử dụng tiếp khi phát hiện nguồn có dấu hiệu lỗi?
Câu trả lời là không nên. Bộ nguồn không ổn định tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng cho toàn bộ hệ thống. Ngay cả khi máy vẫn hoạt động, thì linh kiện bên trong đang chịu ảnh hưởng tiêu cực từng ngày. Việc chần chừ thay mới hay sửa chữa nguồn có thể khiến bạn phải bỏ ra số tiền lớn hơn để thay mainboard, CPU hoặc ổ cứng.
Cách phòng tránh thiệt hại khi PSU gặp sự cố
-
Chọn bộ nguồn chất lượng, đủ công suất: Ưu tiên các thương hiệu uy tín, có chứng nhận 80 Plus để đảm bảo hiệu suất và độ ổn định.
-
Thường xuyên vệ sinh hệ thống: Bụi bẩn làm tăng nhiệt độ và khiến quạt hoạt động kém hiệu quả, ảnh hưởng đến nguồn và toàn bộ máy.
-
Không sử dụng ổ điện rẻ tiền: Hãy dùng ổ cắm chống sét hoặc ổn áp để bảo vệ thiết bị khỏi các sự cố điện lưới.
-
Kiểm tra nguồn định kỳ 6 – 12 tháng/lần, đặc biệt khi máy có dấu hiệu bất thường.
Có nên tự sửa nguồn máy tính tại nhà?
Trong đa số trường hợp, không nên tự ý tháo mở PSU nếu bạn không có kinh nghiệm và thiết bị chuyên dụng. Bộ nguồn chứa nhiều linh kiện điện tử, trong đó có tụ điện lớn có thể gây giật nếu xử lý sai cách. Tốt nhất, bạn nên mang đến các trung tâm sửa chữa có kỹ thuật viên chuyên môn để được kiểm tra và tư vấn giải pháp phù hợp.
Một bộ nguồn máy tính bị hỏng không đơn thuần là một linh kiện cần thay thế — nó có thể là nguyên nhân dẫn đến hàng loạt lỗi phần cứng nghiêm trọng nếu không xử lý kịp thời. Việc kiểm tra, bảo dưỡng và thay thế nguồn đúng lúc không chỉ giúp máy tính hoạt động ổn định mà còn bảo vệ các linh kiện đắt tiền khác khỏi nguy cơ hư hỏng dây chuyền.
Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường liên quan đến PSU, thay vì cố gắng sử dụng tiếp, hãy ưu tiên mang máy đến trung tâm sửa máy tính giá rẻ Đà Nẵng để được kiểm tra chuyên sâu.
Sky Computer là đơn vị đáng tin cậy, chuyên sửa chữa và thay thế bộ nguồn máy tính đúng chuẩn kỹ thuật, đảm bảo an toàn cho toàn bộ hệ thống. Nếu bạn cần tư vấn, hãy liên hệ với đội ngũ kỹ thuật của Sky để được hỗ trợ nhanh chóng và hiệu quả.
Xem thêm:
