Nguồn máy tính là một trong những linh kiện đóng vai trò tối quan trọng trong hệ thống. Dù không trực tiếp xử lý dữ liệu hay hình ảnh, nhưng nguồn (PSU – Power Supply Unit) chính là “trái tim” cung cấp năng lượng cho toàn bộ bo mạch, ổ cứng, card đồ họa, CPU và các thiết bị ngoại vi hoạt động ổn định. Khi nguồn gặp sự cố, không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất máy mà còn có nguy cơ gây hư hại cho các linh kiện khác. Vậy khi nào bạn cần thay mới nguồn máy tính? Hãy cùng tìm hiểu những dấu hiệu nhận biết và thời điểm hợp lý để thay nguồn, giúp bảo vệ máy tính hoạt động ổn định và an toàn hơn.
Nguồn máy tính là gì và tại sao cần chú ý đến nó?
Nguồn máy tính là thiết bị chuyển đổi dòng điện từ ổ cắm thành dòng điện một chiều phù hợp cho các linh kiện bên trong case máy tính. Ngoài chức năng cấp điện, nguồn còn giúp ổn định dòng điện và hạn chế dao động điện áp gây hại cho linh kiện.
Nhiều người khi lắp máy tính thường chọn nguồn dựa vào giá rẻ, ít quan tâm đến công suất thực hay chất lượng linh kiện bên trong. Tuy nhiên, một nguồn chất lượng kém hoặc đã xuống cấp có thể khiến máy tính:
-
Khó khởi động hoặc khởi động không lên
-
Bị tắt ngang trong quá trình sử dụng
-
Gây cháy nổ tụ, chập mạch
-
Làm giảm tuổi thọ các linh kiện như main, CPU, RAM, VGA
Vì vậy, biết được thời điểm cần thay mới nguồn là rất cần thiết để tránh rủi ro không đáng có.
Những dấu hiệu cho thấy cần thay nguồn máy tính
Máy tính tắt ngang, không rõ lý do
Nếu máy tính thường xuyên tắt đột ngột khi đang sử dụng, đặc biệt là khi tải nặng (chơi game, render video, mở nhiều ứng dụng), đây là dấu hiệu điển hình của nguồn yếu hoặc chập chờn. Một nguồn bị lão hóa không thể đáp ứng đủ điện năng cho toàn hệ thống, khiến máy tắt ngang để bảo vệ linh kiện.
Không thể khởi động máy hoặc phải bật nhiều lần mới lên
Bạn bấm nút nguồn nhưng không thấy gì xảy ra, hoặc phải bật đi bật lại nhiều lần mới khởi động được? Có thể mạch cấp điện đầu vào đã bị lỗi, hoặc tụ nguồn đã xuống cấp, không còn giữ điện như trước.
Máy chạy yếu, giật lag dù cấu hình mạnh
Một số trường hợp máy hoạt động rất chậm, phản hồi kém dù CPU và RAM còn tốt. Lý do có thể đến từ nguồn không đủ công suất cấp cho toàn hệ thống, đặc biệt khi bạn dùng card đồ họa rời hoặc nhiều ổ cứng.
Mùi khét hoặc âm thanh bất thường từ bộ nguồn
Mùi khét nhẹ, tiếng tạch tạch, rít nhẹ hoặc phát ra tiếng lạ từ bộ nguồn là dấu hiệu rõ ràng cho thấy linh kiện bên trong (tụ điện, cuộn cảm) có thể đã bị hỏng hoặc đang chập cháy. Nếu tiếp tục sử dụng, nguy cơ chập mạch và cháy nổ là rất cao.
Cảm thấy nguồn nóng bất thường
Nguồn có tản nhiệt kém, chạy lâu ngày dễ tích tụ nhiệt. Nếu bạn thấy bộ nguồn rất nóng ngay cả khi máy không chạy tác vụ nặng, điều đó cho thấy nguồn đang hoạt động quá tải hoặc sắp hỏng.
Tuổi thọ trung bình của nguồn máy tính
Tùy vào chất lượng linh kiện và điều kiện sử dụng, tuổi thọ của nguồn máy tính dao động khoảng 3 – 5 năm. Một số dòng cao cấp có thể bền hơn 7 – 8 năm, nhưng với điều kiện được vệ sinh, bảo dưỡng tốt và sử dụng ổn định.
Nếu bạn đang dùng một bộ nguồn đã trên 4 năm, nhất là nguồn công suất ảo hoặc không rõ thương hiệu, thì nên kiểm tra kỹ để cân nhắc việc thay mới. Linh kiện điện tử không phải lúc nào cũng “báo trước” khi hỏng, nên việc chủ động thay thế có thể tránh được thiệt hại lớn.
Khi nào bắt buộc phải thay mới nguồn máy tính?
Dưới đây là những trường hợp bắt buộc nên thay nguồn mới:
-
Nguồn cháy, chập mạch, có dấu hiệu nổ tụ
-
Máy thường xuyên tắt ngang, kiểm tra loại trừ không do phần cứng khác
-
Nâng cấp lên cấu hình mạnh hơn (card rời, CPU cao cấp) mà nguồn hiện tại không đủ công suất
-
Nguồn phát ra tiếng ồn lớn bất thường hoặc mùi khét
-
Tem bảo hành bị rách, linh kiện bên trong đã bị sửa chữa nhiều lần
Đừng cố sửa chữa nếu nguồn đã cháy hoặc hỏng nặng, vì điều đó không an toàn và thường không bền lâu. Trong hầu hết trường hợp, thay mới vẫn là phương án hợp lý hơn.
Cách chọn nguồn mới phù hợp
Chọn công suất phù hợp
Dựa trên cấu hình máy hiện tại, bạn nên chọn nguồn có công suất thực cao hơn nhu cầu khoảng 20-30% để đảm bảo dư tải.
-
Máy văn phòng: 350W – 400W
-
Máy chơi game tầm trung: 500W – 600W
-
Máy đồ họa, workstation: 700W trở lên
Ưu tiên nguồn có chứng nhận 80 Plus
Chứng nhận 80 Plus (Bronze, Silver, Gold…) đảm bảo nguồn có hiệu suất chuyển đổi cao, ít hao điện và ít nóng. Nguồn chất lượng tốt cũng đi kèm với chế độ bảo hành dài (từ 3 – 5 năm).
Chọn thương hiệu uy tín
Một số thương hiệu nguồn phổ biến hiện nay như Seasonic, Corsair, Cooler Master, Antec, Xigmatek… có độ bền cao và khả năng chống sốc điện tốt.
Không nên mua nguồn công suất ảo
Nguồn công suất ảo thường có giá rẻ, thông số in cao nhưng thực tế chỉ bằng một nửa hoặc thấp hơn. Sử dụng loại này rất dễ gây lỗi hệ thống, thậm chí làm cháy main hoặc card đồ họa.
Lưu ý khi thay nguồn mới
-
Kiểm tra dây nguồn có phù hợp với bo mạch chủ và card đồ họa
-
Không nên tự thay nếu bạn không có kinh nghiệm tháo lắp
-
Vệ sinh sạch sẽ toàn bộ khu vực gắn nguồn để tránh bụi gây nóng
-
Kiểm tra lại toàn bộ kết nối sau khi thay để tránh lỏng chân cắm
Nguồn máy tính là linh kiện dễ bị xem nhẹ nhưng lại quyết định tính ổn định của toàn bộ hệ thống. Khi máy có dấu hiệu hoạt động chập chờn, tắt ngang, khởi động khó hoặc phát ra mùi khét, đừng chần chừ mà hãy kiểm tra và thay mới nguồn kịp thời.
Nếu bạn đang băn khoăn không biết nguồn có còn hoạt động tốt hay cần thay mới, hãy liên hệ dịch vụ sửa máy vi tính ở Đà Nẵng tại Sky Computer. Tại đây, kỹ thuật viên sẽ hỗ trợ kiểm tra toàn bộ nguồn, đánh giá hiệu năng hiện tại và tư vấn thay thế nguồn phù hợp nhất cho từng cấu hình. Sky cam kết minh bạch, tận tâm và bảo hành rõ ràng giúp bạn yên tâm sử dụng lâu dài.
Xem thêm:
