Mainboard – hay còn gọi là bo mạch chủ – là bộ phận quan trọng giúp liên kết các linh kiện bên trong máy tính như CPU, RAM, ổ cứng, card đồ họa,… Nếu một ngày bạn bật máy không lên hoặc máy chạy chập chờn, rất có thể nguyên nhân bắt nguồn từ mainboard. Việc hiểu cách tự kiểm tra mainboard giúp bạn tiết kiệm thời gian, tránh hoang mang và kịp thời phát hiện lỗi trước khi mọi thứ trở nên nghiêm trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cách nhận biết mainboard bị lỗi qua các dấu hiệu cơ bản và quy trình kiểm tra đơn giản mà người dùng phổ thông cũng có thể tự thực hiện tại nhà.
Tại sao nên kiểm tra mainboard trước khi đem đi sửa?
Không phải lúc nào máy tính gặp sự cố cũng do mainboard hỏng. Có những trường hợp lỗi nguồn điện, lỗi RAM, thậm chí do cáp tín hiệu lỏng cũng khiến máy không hoạt động bình thường. Do đó, trước khi mang máy đến cửa hàng, bạn hoàn toàn có thể tự kiểm tra sơ bộ một vài bước để xác định vấn đề có đến từ mainboard hay không. Điều này không chỉ giúp bạn hiểu rõ hơn về thiết bị của mình mà còn tránh được việc bị “vẽ bệnh” hay chi phí sửa chữa không đáng có.
Các dấu hiệu nhận biết mainboard đang gặp vấn đề
Một số dấu hiệu phổ biến cho thấy mainboard có thể bị lỗi bao gồm:
Máy tính không khởi động
Bạn nhấn nút nguồn nhưng máy không lên, không đèn, không quạt quay. Nếu đã kiểm tra dây nguồn, nút power, và nguồn điện vẫn ổn thì mainboard có thể là thủ phạm.
Có tiếng bíp khi khởi động
Nếu bạn nghe thấy tiếng “beep” ngắn hoặc dài khi bật máy, rất có thể mainboard đang thông báo lỗi thông qua POST Code. Mỗi loại tiếng bíp sẽ tương ứng với một lỗi phần cứng cụ thể. Để hiểu được ý nghĩa của tiếng bíp này, bạn cần tra mã tiếng bíp theo dòng BIOS mà máy sử dụng (AMI, Award, Phoenix…).
Không nhận linh kiện
Mainboard lỗi có thể không nhận RAM, CPU, hoặc card VGA. Bạn sẽ thấy máy báo lỗi khi cắm RAM nhưng vẫn không có hình, hoặc không thể vào BIOS.
Máy hoạt động chập chờn
Dấu hiệu như tự khởi động lại, màn hình xanh (BSOD), treo máy, tốc độ xử lý chậm bất thường… cũng có thể là do bo mạch chủ hư hỏng nhẹ hoặc tiếp xúc kém ở các khe cắm.
Dấu hiệu vật lý: cháy, rỉ sét, phù tụ
Đây là dấu hiệu dễ nhận thấy bằng mắt thường. Nếu bạn tháo vỏ máy và nhìn thấy tụ điện bị phồng, vết cháy đen trên bo mạch hoặc rỉ sét, thì mainboard đã gặp lỗi nghiêm trọng.
Hướng dẫn tự kiểm tra mainboard tại nhà
Trước khi bắt đầu, hãy đảm bảo bạn ngắt điện hoàn toàn, tháo pin CMOS nếu cần, và đeo vòng tĩnh điện hoặc chạm vào vật kim loại để xả tĩnh điện.
Kiểm tra kết nối nguồn
Mainboard cần nguồn từ dây 20/24 pin và 4/8 pin CPU. Kiểm tra xem các đầu nguồn này đã được cắm chặt chưa. Bạn có thể dùng đồng hồ đo điện hoặc bộ test nguồn để chắc chắn nguồn điện vẫn ổn định.
Tháo và cắm lại RAM
Tháo tất cả các thanh RAM và lau sạch chân tiếp xúc bằng cồn (hoặc gôm mềm), sau đó thử cắm lại từng thanh vào từng khe để kiểm tra. Nếu mainboard không nhận RAM nào, rất có thể khe cắm hoặc chip điều khiển RAM đã hỏng.
Thử với CPU khác (nếu có)
Nếu bạn có CPU cùng socket, hãy thay thử để loại trừ khả năng lỗi từ CPU. Trong trường hợp máy vẫn không khởi động hoặc không nhận CPU mới, lỗi nằm ở mainboard.
Dùng loa onboard hoặc card test POST code
Gắn loa onboard nhỏ vào cổng “SPEAKER” trên mainboard (nếu có), bật máy và nghe tiếng bíp. Hoặc nếu bạn có card test POST code, hãy cắm vào khe PCI để nhận mã lỗi và tra bảng mã lỗi theo loại BIOS.
Quan sát kỹ bo mạch
Dùng đèn pin soi kỹ khu vực quanh tụ điện, khe cắm, chipset. Nếu phát hiện tụ phồng, nứt, cháy, hoặc có mùi khét bất thường thì khả năng mainboard đã chết phần cứng.
Thử chạy máy với cấu hình tối thiểu
Tháo tất cả các thiết bị ngoại vi (ổ cứng, VGA, USB…) chỉ để lại mainboard, RAM, CPU và nguồn. Nếu máy vẫn không khởi động, khả năng cao là mainboard bị lỗi.
Một số lưu ý quan trọng khi tự kiểm tra mainboard
-
Không dùng lực mạnh khi tháo hoặc cắm các linh kiện để tránh làm gãy chân socket hoặc hỏng khe cắm.
-
Không chạm tay vào các điểm mạch nếu không có kinh nghiệm, vì có thể gây chập điện hoặc làm tổn thương linh kiện.
-
Không nạp BIOS nếu bạn không chắc chắn lỗi đến từ BIOS, vì thao tác này đòi hỏi kỹ thuật cao và có thể gây hỏng vĩnh viễn.
Nếu sau tất cả các bước trên, bạn vẫn không xác định được lỗi hoặc máy vẫn không hoạt động, tốt nhất nên đem máy đến đơn vị sửa chữa uy tín để được kiểm tra kỹ hơn bằng thiết bị chuyên dụng.
Khi nào nên mang máy đến trung tâm sửa chữa?
Mặc dù bạn có thể tự kiểm tra các lỗi cơ bản tại nhà, nhưng có những tình huống bạn nên nhờ đến chuyên gia:
-
Mainboard có dấu hiệu cháy, tụ phồng, gãy socket…
-
Máy vẫn không hoạt động sau khi test cấu hình tối thiểu
-
Có tiếng bíp nhưng không rõ mã lỗi
-
Không có kinh nghiệm hàn IC hoặc đo đạc điện áp
Khi đó, việc mang máy đến các trung tâm sửa chữa chuyên nghiệp sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và đảm bảo không làm lỗi thêm nghiêm trọng.
Cần lưu ý gì khi chọn nơi sửa mainboard?
-
Địa chỉ rõ ràng, có cơ sở vật chất tốt
-
Nhân viên tư vấn tận tình, không “vẽ bệnh”
-
Báo giá rõ ràng, không phát sinh
-
Bảo hành sau sửa từ 1 – 6 tháng tùy lỗi
-
Có đầy đủ thiết bị kiểm tra và kỹ thuật viên có tay nghề
Không nên chọn những nơi không rõ thông tin, không cho test thử máy sau sửa hoặc từ chối bảo hành lỗi.
Mainboard là linh kiện quan trọng và có chi phí thay thế khá cao. Vì vậy, việc tự kiểm tra sơ bộ lỗi mainboard tại nhà giúp bạn chủ động hơn, tránh những chi phí không cần thiết và đánh giá được mức độ nghiêm trọng của sự cố. Tuy nhiên, nếu phát hiện dấu hiệu lỗi phần cứng phức tạp, hãy ưu tiên đem máy đến nơi uy tín để được xử lý đúng cách. Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ sửa máy tính tận nơi ở Đà Nẵng đáng tin cậy, Sky Computer là lựa chọn lý tưởng. Sky mang đến dịch vụ kiểm tra và sửa mainboard tại nhà chuyên nghiệp, nhanh chóng và bảo hành rõ ràng.
Xem thêm:
